Αποδυναμώνει το ChatGPT την Κριτική Σκέψη;

Μια νέα έρευνα από το Media Lab του MIT αναδεικνύει τις πιθανές αρνητικές επιπτώσεις της εκτεταμένης χρήσης εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης (AI), όπως το ChatGPT, στις γνωστικές μας λειτουργίες. Η μελέτη καταδεικνύει πως η υπερβολική εξάρτηση από το Generative AI μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της εγκεφαλικής δραστηριότητας, της δημιουργικότητας και της κριτικής σκέψης.


Τα Ευρήματα της Έρευνας

Η ερευνητική ομάδα, με επικεφαλής τη Nataliya Kosmyna, διεξήγαγε ένα πείραμα με 54 συμμετέχοντες, ηλικίας 18 έως 39 ετών, οι οποίοι χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες για τη συγγραφή δοκιμίων:

  • Ομάδα ChatGPT: Χρησιμοποίησε το ChatGPT.

  • Ομάδα Google: Χρησιμοποίησε τη μηχανή αναζήτησης Google.

  • Ομάδα Ελέγχου: Βασίστηκε αποκλειστικά στις δικές της δυνατότητες.

Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, η εγκεφαλική δραστηριότητα των συμμετεχόντων καταγραφόταν μέσω εγκεφαλογραφήματος (EEG).

Τα αποτελέσματα ήταν ενδεικτικά:

  • Μειωμένη Εγκεφαλική Ενεργοποίηση με ChatGPT: Η ομάδα που χρησιμοποίησε το ChatGPT εμφάνισε σημαντικά χαμηλότερη εγκεφαλική ενεργοποίηση. Οι συμμετέχοντες έτειναν να καταβάλλουν λιγότερη προσπάθεια, συχνά καταφεύγοντας σε αντιγραφή-επικόλληση. Τα κείμενά τους, αν και γραμματικά σωστά, χαρακτηρίστηκαν ως επαναλαμβανόμενα, χωρίς πρωτοτυπία ή βάθος. Επιπλέον, οι χρήστες του ChatGPT δυσκολεύονταν να ανακαλέσουν το περιεχόμενο των κειμένων τους, υποδεικνύοντας μια επιφανειακή επεξεργασία της πληροφορίας.

  • Υψηλότερη Δημιουργικότητα χωρίς AI: Αντίθετα, η ομάδα που βασίστηκε αποκλειστικά στον εγκέφαλό της επέδειξε τα υψηλότερα επίπεδα δημιουργικότητας και ενεργοποίησης νευρωνικών δικτύων που σχετίζονται με τη μνήμη και τη συγκέντρωση.

  • Γνωστικά Οφέλη από την Google: Ακόμη και η χρήση της Google φάνηκε να έχει γνωστικά οφέλη, καθώς η διαδικασία αναζήτησης, επιλογής και σύνθεσης πληροφοριών απαιτεί κριτική αξιολόγηση.


Κίνδυνος γνωστικής αποδυνάμωσης

Οι ερευνητές προειδοποιούν για τον κίνδυνο δημιουργίας ενός «γνωστικού χρέους». Η συνεχής ανάθεση της σκέψης σε έναν αλγόριθμο μπορεί να οδηγήσει σε αποδυνάμωση της πνευματικής μας «φόρμας», καθιστώντας μας λιγότερο ικανούς/-ές να αντιμετωπίσουμε σύνθετα προβλήματα.


Σημασία και Προοπτικές

Η έρευνα του M.I.T. δεν δαιμονοποιεί την τεχνητή νοημοσύνη, αλλά λειτουργεί ως μία προειδοποίηση. Υπογραμμίζει την ανάγκη να χρησιμοποιούμε αυτά τα πανίσχυρα εργαλεία με συνείδηση και μέτρο

Μία φανερή πρόκληση που θα αντιμετωπίσουμε ως ανθρωπότητα στο άμεσο μέλλον, είναι να μάθουμε πώς να χρησιμοποιούμε την AI ως βοηθό και όχι ως υποκατάστατο της σκέψης μας, διασφαλίζοντας ότι η ανθρώπινη ευφυΐα και δημιουργικότητα δε θα υποκατασταθούν σταδιακά από κάποιου έιδους αλγοριθμική σκέψη.

Comments