Κατανοώντας τον κόσμο: παραπληροφόρηση, θεωρίες συνομωσίας και ψευδείς ειδήσεις.


Πηγή εικόνας: University of Virginia

Υπό την τεράστια πίεση να δοθεί έμφαση στην επίτευξη του engagement των χρηστών και στην απήχηση των αναρτήσεων, οι τεχνολογικές πλατφόρμες έχουν ριχτεί σε έναν αγώνα δρόμου για να αποσπάσουν την προσοχή των ανθρώπων, ανοίγοντας τον ασκό του Αιόλου σε ανυπολόγιστες και αόρατες κοινωνικές επιπτώσεις.

Ακολουθούν μερικά από τα κόστη που πληρώνονται κοινωνικά και δεν εμφανίζονται στους οικονομικούς ισολογισμούς των ψηφιακών αυτών κολοσσών.

Ελπίζουμε πως αυτά τα δεδομένα, τα οποία υποστηρίζονται από βιβλιογραφικές αναφορές, να βοηθήσουν στην αλλαγή της στάσης μας προς τις ψηφιακές τεχνολογίες. Μοιραστείτε τες και με άλλα άτομα τα οποία ενδέχεται να τα βρουν χρήσιμα και στείλτε μας τις σκέψεις σας.

Τα δεδομένα είναι ανοιχτά προς πρόσβαση και μοίρασμα στο κοινό από τη σελίδα https://ledger.humanetech.com από όπου τα αντλήσαμε κι εμείς και τα μοιραζόμαστε μαζί σας.

Οι παιδιά μας, οι επόμενες γενιές, αντιμετωπίζουν μια σειρά από σωματικές, ψυχικές και κοινωνικές προκλήσεις, αναπτυξιακές δυσκολίες μέχρι και την αύξηση των ποσοστών αυτοκτονιών εξαιτίας της χρήσης ψηφιακών συσκευών και των κοινωνικών δικτύων.


Γιατί είναι σημαντικές οι παρακάτω πληροφορίες;

Ένα κατεστραμμένο σύστημα διαμοιρασμού πληροφοριών υπονομεύει την ικανότητά μας να κατανοούμε και να ενεργούμε σε πολύπλοκες παγκόσμιες προκλήσεις από την κλιματική αλλαγή έως τον ιό COVID-19.



«64% όλων των προσχωρήσεων σε εξτρεμιστικές ομάδες οφείλονται στα εργαλεία προτάσεων μας...τα συστήματά που διαθέτουμε εντείνουν το πρόβλημα», όπως δηλώνεται σε μια εσωτερική παρουσίαση του Facebook το 2016. 

Επανειλημμένες προσπάθειες να αντιμετωπιστεί αυτό έχουν πολλάκις αγνοηθεί, μειωθεί ή τερματιστεί σκόπιμα από ανώτερα στελέχη του Facebook, σύμφωνα με έρευνα της Wall Street Journal του 2020. 

Το 2018, οι διευθυντές του Facebook είπαν στους υπαλλήλους ότι οι προτεραιότητες της εταιρείας μετατοπίζονταν «από το κοινωνικό καλό στην ατομική αξία».

Πηγή: Horowitz, J., & Seetheraman, D., 2020. Wall Street Journal ↗ 


6x πιο γρήγορα. Οι ψευδείς ειδήσεις εξαπλώνονται έξι φορές πιο γρήγορα από τις αληθινές ειδήσεις.

Σύμφωνα με ερευνητές, αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι ψευδείς ειδήσεις τραβούν την προσοχή μας περισσότερο από τις αυθεντικές πληροφορίες: οι ψευδείς ειδήσεις συνήθως έχουν υψηλότερο συναισθηματικό περιεχόμενο και περιέχουν απροσδόκητες πληροφορίες που αναπόφευκτα σημαίνει ότι θα κοινοποιούνται και θα αναδημοσιεύονται πιο συχνά.


Ο θυμός είναι το συναίσθημα που ταξιδεύει πιο γρήγορα και πιο μακριά στα social media, σε σύγκριση με όλα τα υπόλοιπα συναισθήματα. Ως αποτέλεσμα, όσοι δημοσιεύουν θυμωμένα μηνύματα θα έχουν αναπόφευκτα τη μεγαλύτερη επιρροή και οι πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης οδηγούνται έτσι να κατακλύζονται από θυμό.


45% των tweets που αφορούν στον κορονοϊό προέρχονται από bots που διαδίδουν ψευδείς πληροφορίες, σύμφωνα με έρευνα από το Πανεπιστήμιο Carnegie Mellon. 

Μια ανάλυση περισσότερων από 200 εκατομμυρίων tweets που δημιουργήθηκαν από τον Ιανουάριο του 2020 δείχνει περισσότερες από 100 ψευδείς αφηγήσεις, συμπεριλαμβανομένων θεωριών συνωμοσίας ότι τα νοσοκομεία είναι γεμάτα κούκλες αντί για πραγματικούς ασθενείς. 

Οι ερευνητές σημειώνουν ότι αυτές οι αναρτήσεις φαίνεται να έχουν στόχο να σπείρουν διχασμό εντός των χωρών, σχολιάζοντας «Γνωρίζουμε ότι μοιάζει με μηχανή προπαγάνδας».


Καθώς εξελίσσεται η πανδημία COVID-19, έχει σημειωθεί σημαντική αύξηση στην ανάρτηση ψευδών ειδήσεων και πληροφοριών μεταξύ χρηστών, λόγω των αλγορίθμων που χρησιμοποιούν οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης. 

Οι ερευνητές σημειώνουν ότι οι άνθρωποι αναδημοσιεύουν  αναρτήσεις με βάση τη δημοτικότητά τους και όχι την εγγυρότητά τους. Το fact checking δεν μπορεί να ελέγξει το πρόβλημα. Τέτοιες ψευδείς πληροφορίες είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες επειδή, όπως σημειώθηκε παραπάνω, τείνουν να διατηρούνται για μεγάλο χρονικό διάστημα, ανεξάρτητα από τη επαλήθευση των πραγματικών γεγονότων.


17% Κάθε συναισθηματικά φορτισμένες λέξης που αναγράφεται σε ένα tweet αυξάνει το ποσοστό των πιθανών retweets κατά 17%. Χρειάζεται πολύ λίγη προσπάθεια για να ανατραπεί η συναισθηματική ισορροπία στους χώρους των social media, καταλύοντας και επιταχύνοντας την περαιτέρω πόλωση.


Η ανάγνωση μιας ψεύτικης είδησης έστω και μία φορά, αυξάνει τις πιθανότητες να μη μπορεί κρίνει ο αναγνώστης τι είναι αληθές και τι ψευδές ακόμη όταν συναντήσει την είδηση ξανά.

Αυτό συμβαίνει ακόμη και όταν η είδηση έχει χαρακτηριστεί ως ύποπτη από fact checkers ή είναι αντίθετη με τις πολιτικές απόψεις του αναγνώστη. Η ζημιά που προκλήθηκε από ψευδείς ειδήσεις στο παρελθόν συνεχίζει να αντηχεί μέχρι και σήμερα. 

Ψυχολογικοί μηχανισμοί όπως οι παραπάνω, σε συνδυασμό με την ταχύτητα με την οποία ταξιδεύουν οι ψεύτικες ειδήσεις, αναδεικνύουν την ευπάθειά μας, αποδεικνύοντας πώς μπορούμε εύκολα να μας χειραγωγήσει οποιοσδήποτε φυτεύει ψεύτικες ειδήσεις ή χρησιμοποιεί bots για να διαδώσει τις δικές του απόψεις.


Η κύρια κινητήρια δύναμη πίσω από το αν κάποιος θα μοιραστεί μια πληροφορία δεν είναι η εγγυρότητά της ή ακόμα και το περιεχόμενό της. 

Ο κύριος λόγος που κοινοποιούμε μια ανάρτηση είναι επειδή μπορεί να προέρχεται από έναν φίλο ή μια διασημότητα με την οποία θέλουμε να συνδεθούμε. Ως άτομα, συχνά μας απασχολεί παραπάνω η κοινωνική θέση, η δημοτικότητα και η δημιουργία ενός έμπιστου κύκλου «φίλων», παρά η διάδοση της αλήθειας. 

Ως αποτέλεσμα, οι χώροι των μέσων κοινωνικής δικτύωσης είναι αναπόφευκτα χώροι όπου η αλήθεια υποβαθμίζεται εύκολα.


2 λεπτά. Η έκθεση σε βίντεο θεωριών συνωμοσίας μειώνει τις θετικές στάσεις των ανθρώπων (όπως την προθυμία τους να βοηθήσουν άλλους), και μειώνει από την άλλη την εμπιστοσύνη τους προς έγκυρα επιστημονικά δεδομένα.


Η ανάλυση δείχνει ότι τα bots ασκούν δυσανάλογη επιρροή, κυριαρχώντας σε πλατφόρμες κοινωνικών μέσων όπως το Twitter. 

Υπολογίζεται ότι το 66% των συνδέσμων με tweet σε δημοφιλείς ιστοτόπους δημοσιεύονται από bots. Ο παραπάνω αριθμός αυξάνεται στο 89% για δημοφιλείς ιστότοπους ειδήσεων.

Επιπλέον, τα bots κατακρήμνισαν τους ανθρώπους χρήστες: σε αυτή τη μελέτη, 500 bots ήταν υπεύθυνα για το 22% των tweets που παρείχθησαν, σε σύγκριση με τους 500 κορυφαίους ανθρώπους στους αντιστοιχούσε μόνο στο 6% των tweets. Ως αποτέλεσμα, όσοι δημιουργούν bots μπορούν να χειραγωγήσουν και να εππιρεάζουν τεχνητά την ισορροπία των κοινωνικών δικτύων.


Μια ερευνητική μελέτη της Οξφόρδης όπου αναλύθηκαν 22 εκατομμύρια tweets, έδειξε ότι οι χρήστες του Twitter είχαν μοιραστεί σε μεγαλύτερο βαθμό «παραπληροφόρηση, πολωτικό και συνωμοτικό περιεχόμενο» σε σύγκριση με τις πραγματικές ειδήσεις που είχαν μοιραστεί.


Το Twitter παίζει πλέον βασικό ρόλο στον τρόπο με τον οποίο οι δημοσιογράφοι εντοπίζουν ειδήσεις. 

Σύμφωνα με μια πρόσφατη έρευνα, πολλοί δημοσιογράφοι αντιμετωπίζουν τα tweets με παρόμοιο τρόπο με τους τίτλους του Associated Press. Ως αποτέλεσμα, η ουδετερότητα του Τύπου μπορεί εύκολα να υπονομευτεί: αφενός, οι επαγγελματίες δημοσιογράφοι μπορούν να χειραγωγηθούν από bots και, αφετέρου, η πιθανότητα εμφάνισης ριζοσπαστικού περιεχομένου, συνωμοσιών και άλλων τύπων παραπληροφόρησης. στα επαγγελματικά άρθρα ειδήσεων είναι εξαιρετικά υψηλή.


Χρησιμοποιώντας ένα ευρύ φάσμα δύσκολων τεχνικών, κακόβουλοι χρήστες χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να προωθήσουν γρήγορα την ατζέντα τους.

Έχουν αναπτύξει εξελιγμένες στρατηγικές χειραγώγησης, συμπεριλαμβανομένης της εκμετάλλευσης υπαρχόντων μιμιδίων και της ευρείας σποράς ψευδών αφηγήσεων. Τα εγχειρίδια για τους δημοσιογράφους και άλλων επαγγελματιών των μέσων ενημέρωσης για την άμυνα προς αυτές τις τεχνικές, φυσικά υστερούν πολύ και μόλις πρόσφατα άρχισαν να αναπτύσσονται στην σύγχρονες κοινωνίες.


Η ανάλυση δείχνει ότι οι ξένες κυβερνήσεις τοποθετούν και προωθούν ιστορίες παραπληροφόρησης σε πολλά κανάλια μέσων κοινωνικής δικτύωσης, δημιουργώντας την ψευδαίσθηση της «αλήθειας» η οποία αναδύεται από διάφορες «ανεξάρτητες» πηγές.


Οι ψευδείς ειδήσεις περιέχουν περισσότερο θυμό από τις δημοσιεύσεις αληθινών ειδήσεων. 

Σύμφωνα με έρευνα που διεξήχθη με περισσότερους από 1.000 ενεργούς χρήστες στην πλατφόρμα Weibo της Κίνας, οι θυμωμένες αναρτήσεις προκαλούν περισσότερο άγχος και αυτό, με τη σειρά του, παρακινεί τους αναγνώστες να τις μοιραστούν. 

Αναλύοντας περισσότερες από 30.000 δημοσιεύσεις στο Weibo, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι αναρτήσεις ψευδών ειδήσεων περιείχαν 17% λιγότερες λέξεις «χαράς» αλλά 6% περισσότερες λέξεις «θυμού» σε σύγκριση με τις πραγματικές αναρτήσεις ειδήσεων. 

Παρόμοιες τάσεις εντοπίζονται σε μια ανάλυση 40.000 αναρτήσεων του Twitter.

Comments