Πώς να θέσετε όρια στον χρόνο που περνάει το παιδί σας μπροστά σε οθόνες. Συμβουλές από τη βραβευμένη και πολυγραφότατη συγγραφέα Ελίζαμπεθ Βέρντικ.
Κείμενο αλιευμένο από τις εκδόσεις Μεταίχμιο
Ναι, το παραδέχομαι: Γράφω το κείμενο αυτό έχοντας μπροστά μου τρεις οθόνες, και συγκεκριμένα τον φορητό υπολογιστή στον οποίο πληκτρολογώ το κείμενό μου, το τηλέφωνο που χρησιμοποιώ για μια συνέντευξη και το iPad που παίζει ένα επεισόδιο της σειράς The Office. Υποψιάζομαι ότι είναι μια εικόνα οικεία σε πολλούς από εσάς που εργάζεστε ή έχετε εργαστεί στο παρελθόν από το σπίτι. Οι οθόνες έχουν μπει για τα καλά στη ζωή μας…
Και τώρα τα παιδιά μας έχουν τη δική τους ρουτίνα σχετικά με τις οθόνες!
Κατά την περίοδο της πανδημίας, πολλά παιδιά μέσα από τις οθόνες παρακολουθούσαν τα μαθήματα του σχολείου, αλλά διατηρούσαν και επαφή με την οικογένεια και τους φίλους τους. Καθώς όμως περνούσαν πολύ χρόνο κλεισμένα στο σπίτι, αποφεύγοντας τις κοινωνικές συναναστροφές, στράφηκαν στις οθόνες και για την ψυχαγωγία τους, γεγονός που αύξησε τις ώρες που αφιέρωναν στα ηλεκτρονικά παιχνίδια και το διαδίκτυο. Τώρα λοιπόν θα πρέπει οι γονείς να προσαρμοστούν σε αυτή την πραγματικότητα, αλλά και να ορίσουν τους κανόνες που θα πρέπει να τηρούν τα παιδιά τους ως προς τη χρήση των οθονών, δεδομένου ότι είναι εξαρτημένα από την τεχνολογία, καθώς τη χρησιμοποιούν συστηματικά.
Πώς θα πείτε λοιπόν σε ένα παιδί να περιορίσει τη χρήση των οθονών; Και πώς μπορείτε να το πείσετε όταν κι εσείς οι ίδιοι βρίσκεστε διαρκώς μπροστά σε μια οθόνη; Πράγματι, δεν είναι καθόλου εύκολο.
Ο Λούκας, ο οχτάχρονος ανιψιός μου, και οι γονείς του αντιμετωπίζουν αυτό το πρόβλημα. Ο Τσαρλς, ο μπαμπάς του, παρατήρησε πως ο γιος του την προηγούμενη χρονιά πέρασε τόσες ώρες μπροστά στο iPad, που απώλεσε κάποιες κοινωνικές δεξιότητες που είχε αναπτύξει χάρη στο σχολείο και τα ομαδικά αθλήματα. «Τώρα ο Λούκας μάς λέει πως όλα του φαίνονται βαρετά» μου εκμυστηρεύτηκε κάποια στιγμή ο Τσαρλς. «Το iPad τού έχει κεντρίσει την προσοχή και το ζητάει όλη την ώρα. Και πλέον στήνει δύο οθόνες, μία για το βιντεοπαιχνίδι του και μία για να βλέπει μέσω της εφαρμογής FaceTime έναν φίλο του που παίζει το ίδιο παιχνίδι. Βέβαια, είναι και αυτό ένα είδος κοινωνικοποίησης, όχι όμως και το καλύτερο».
Όμως και η μητέρα του Λούκας, η Έρικα, εκφράζει την απογοήτευσή της που ο γιος της ασχολείται τόσο πολύ με τα ηλεκτρονικά παιχνίδια. «Του Λούκας του αρέσει να παρακολουθεί βίντεο στο YouTube με παίκτες που παίζουν βιντεοπαιχνίδια, ενώ σχολιάζει μεγαλόφωνα κάθε κίνησή τους!» αναφέρει. Ο καθορισμός χρονικών ορίων σε ό,τι αφορά την προβολή των βίντεο οδηγεί σε σύγκρουση και μερικές φορές η Έρικα υποχωρεί, κουρασμένη έπειτα από μια δύσκολη μέρα στη δουλειά. Έχει συνειδητοποιήσει ότι αν θέλει να πείσει τον γιο της να ξεκολλήσει από την οθόνη, θα πρέπει να οργανώσει κάτι που θα τον βγάλει από το σπίτι, όπως το τένις ή μια βόλτα στο πάρκο. Το αποκορύφωμα όμως ήταν όταν ο ίδιος ο Λούκας αναφώνησε: «Με δωροδοκεί με τα Robux!». (Το Robux είναι ένα νόμισμα που χρησιμοποιείται στο διαδικτυακό παιχνίδι Roblox.) Στη συνέχεια είπε στη μαμά του ότι θα άφηνε στην άκρη το iPad για μία εβδομάδα μόνο αν του αγόραζε δύο εκατομμύρια Robux…
Βοηθάει να έχει κανείς χιούμορ σε τέτοιες περιπτώσεις.
Επί σειρά ετών γράφω για θέματα κοινωνικής και συναισθηματικής αγωγής. Μάλιστα πρόσφατα κυκλοφόρησε στα ελληνικά το βιβλίο μου με τίτλο Οι οθόνες δεν είναι για όλη την ώρα. Έγραψα το βιβλίο αυτό για παιδιά όπως ο Λούκας, που ναι μεν αγαπούν την τεχνολογία, αλλά πρέπει να τηρούν και κάποια όρια, ώστε να βρίσκουν χρόνο για φιλίες, άθληση και μάθηση. (Προσπαθώ να διατηρήσω αυτή την αίσθηση του χιούμορ ακόμα και όταν ο Λούκας μού λέει ότι τα νέα μου βιβλία είναι βαρετά!)
Ως γονείς, έχουμε ανάγκη από πολλά εργαλεία που θα μας βοηθήσουν στην ανατροφή των παιδιών μας. Καθώς τα καθοδηγούμε ώστε να βρουν ισορροπία στις καθημερινές τους δραστηριότητες, θεωρώ ότι είναι σημαντικό να τους δίνουμε τις συμβουλές μας με τρόπο θετικό, χρησιμοποιώντας και τις κατάλληλες λέξεις. Ο χρόνος μπροστά σε μια οθόνη δεν είναι «κακός»· αντιθέτως, είναι ένα σημαντικό αλλά και διασκεδαστικό «συστατικό» της σύγχρονης ζωής.
Πώς μπορούμε λοιπόν να θέσουμε όρια στον χρόνο χρήσης των οθονών με θετικό τρόπο; Διαβάστε στη συνέχεια κάποιες ενδιαφέρουσες προτάσεις που θα σας βοηθήσουν να το πετύχετε.
Δημιουργήστε εμπειρίες από τον πραγματικό κόσμο
Διαμορφώστε μια ρουτίνα εστιασμένη στο παιχνίδι, τη σωματική άσκηση, τον χρόνο εκτός σπιτιού αλλά και τις διαπροσωπικές επαφές. Η Μαριέκα Χέινλεν, που εικονογράφησε το βιβλίο μου, προσπαθεί να περιορίσει στο ελάχιστο τον χρόνο που περνάει μπροστά στην οθόνη, δίνοντας έτσι το καλό παράδειγμα στα δύο παιδιά της. Μάλιστα αναφέρει χαρακτηριστικά: «Πάντα ήθελα τα παιδιά μου να περνούν πολύ χρόνο έξω με φίλους ή να ασχολούνται με δημιουργικές κατασκευές. Ως οικογένεια, προσπαθούμε να περνάμε χρόνο όλοι μαζί, μακριά από οθόνες, και να διασκεδάζουμε».
Καταστρώστε ένα οικογενειακό σχέδιο χρήσης των πολυμέσων
Μπορείτε να επισκεφτείτε τον ιστότοπο healthychildren.org της Αμερικανικής Παιδιατρικής Ακαδημίας, όπου θα βρείτε ένα οικογενειακό πρόγραμμα χρήσης των πολυμέσων που να ταιριάζει στις ηλικίες των παιδιών σας. Εναλλακτικά, μπορείτε να διαμορφώσετε εσείς ένα πρόγραμμα για τον χρόνο που θα αφιερώνει το παιδί σας κάθε μέρα στα πολυμέσα.
Βάλτε τους υπολογιστές και τις τηλεοράσεις σε έναν κοινόχρηστο χώρο του σπιτιού σας
Είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για να παρακολουθείτε τι βλέπει ή με τι απασχολείται το παιδί σας, αλλά και για να συμμετέχετε κι εσείς!
Δημιουργήστε ζώνες χωρίς οθόνες
Σύμφωνα με την άποψη ορισμένων ειδικών, είναι σημαντικό να υπάρχουν μέσα στο σπίτι ζώνες όπου θα απαγορεύεται η χρήση οθονών. Για παράδειγμα, μπορείτε να απαγορεύετε τη χρήση οθονών στο τραπέζι, κατά τη διάρκεια του φαγητού, ή να ορίσετε έναν κανόνα σύμφωνα με τον οποίο δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιούν τα παιδιά οθόνες μέσα στα υπνοδωμάτιά τους.
Δώστε προσοχή στη χρήση που κάνετε εσείς
Αναρωτηθείτε πώς χρησιμοποιείτε τις οθόνες μπροστά στα παιδιά σας. Για παράδειγμα, όταν έχετε πάει βόλτα στο πάρκο, στέλνετε μηνύματα αντί να παίζετε μαζί τους; Ασχολείστε με τα social media ενώ τα παιδιά σας βρίσκονται μαζί σας στο δωμάτιο; Κατά τη διάρκεια της μέρας και ενώ κάνετε διάφορες δουλειές έχετε ανοιχτή την τηλεόραση; Κατά καιρούς όλοι κάνουμε τα παραπάνω και δεν πρέπει να νιώθουμε ενοχές. Ωστόσο μπορείτε να αναρωτηθείτε αν θα θέλατε να αλλάξετε κάποιες συμπεριφορές ή συνήθειές σας.
Ποντάρετε στην ποιότητα έναντι της ποσότητας
Κάποιες μέρες μπορεί να αφήσετε το παιδί σας να περάσει περισσότερο χρόνο από όσο θα θέλατε μπροστά σε μια οθόνη. Σε μια τέτοια περίπτωση φροντίστε να αναζητήσετε σελίδες με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υψηλής ποιότητας ή ταινίες και παιχνίδια που απευθύνονται στην ηλικία του.
Να θυμάστε πως είναι φυσιολογικό να βαριέται ένα παιδί που βρίσκεται «εκτός σύνδεσης». Αυτή η πλήξη όμως μπορεί να καλλιεργήσει τη δημιουργικότητά του, καθώς θα περνάει συγκεκριμένες ώρες της μέρας μακριά από τις οθόνες. Μια καλή ιδέα είναι να βάλετε σε μια μεγάλη τσάντα παιχνίδια, βιβλία, αυτοκόλλητα, υλικά για κατασκευές ή αθλητικό εξοπλισμό, να πάρετε το παιδί σας και να βγείτε έξω για να διασκεδάσετε με την καρδιά σας!
Ελίζαµπεθ Βέρντικ
Comments
Post a Comment